ترجمه و شرح (و انت غدا علي الحوض خليفتي)


ترجمه و شرح دعاي ندبه (16)

(و تو فردا (قيامت) جانشين من بر حوض (کوثر) خواهي بود).
شرح- کتاب کفاية الخصام ص 661 از عبدالله بن عباس روايت کرده که رسول خدا به علي بن ابي طالب عليه السلام فرمود: «يا علي تو صاحب حوض من و صاحب لواء و پرچم من هستي، و تو وفا کننده به وعده هاي من و وارث علم مني، و ميراث همه انبياء عليهم السلام پيش تو است» و حديث چهاردهم ابن بابويه به سند خود از جابر بن عبدالله انصاري روايت کرده که رسول خدا صلي الله عليه و آله به علي عليه السلام فرمود: «تو فرداي قيامت خليفه و جانشين من بر حوض هستي».
در «معاد» بحارالانوار جلد 3 ص 294 (1) در وصف حوض و ساقي آن روايات زيادي نقل شده از جمله: از امام جعفر صادق عليه السلام روايت شده که فرمود: «نهري است در بهشت که خداوند آن را به پيغمبر خود به جاي پسرش به او عطا فرموده است».
(و تو دين مرا ادا مي کني، و وعده هاي مرا روا مي سازي).
شرح- در کتاب کفاية الخصام باب 442 ص 640 سه حديث نقل کرده در باره ي أدا کردن علي عليه السلام دين و وعده هاي رسول خدا را، و عجز ابوبکر از أدا و وفاي به آن. و در حديث اول آمده که علي عليه السلام پس از وفات رسول خدا صلي الله عليه و آله به منادي دستور داد که در مسجد رسول خدا ندا کند و اعلام نمايد مردم توجه کنيد: هر کس از رسول خدا طلبي دارد، و يا وعده اي رسول خدا به او داده است (و انجام نشده) به نزد علي آيد تا آن را بپردازد و وعده ي پيغمبر را انجام دهد، مردم به خدمت علي مي آمدند و آنچه ادعا مي کردند وي بدون شاهد و قسم ادا مي کرد و به وعده هاي آن حضرت وفا مي نمود تا آخر روايت که ذکر آن تمام آن مناسبت با وضع اين تأليف ندارد. (2)
(و شيعتک علي منابر من نور مبيضة وجوههم حولي في الجنة و هم جيراني)
(و شيعيان تو بر منبرهائي از نورند در حالي که چهره هايشان سفيد و درخشان است اطراف من در بهشتند و آنان همسايگان منند).
شرح- در مجلد 15 بحار ص 138 (3) روايت از جابر بن عبدالله انصاري نقل شده تا آنکه گويد: «رسول خدا صلي الله عليه و آله به علي عليه السلام فرمود: «و شيعيان تو بر منبرهائي از نورند و چهره هايشان سفيد و نوراني در اطراف من مي باشند، شفاعت آنان را مي کنم و فرداي (قيامت) در بهشت همسايگان من هستند».
در مجلد 15 بحار ص 104 (4) از ابن عباس روايت شده که رسول خدا صلي الله عليه و آله به علي عليه السلام فرمود: «يا علي شيعتک هم الفائزون يوم القيامة» يا علي پيروان تو روز قيامت رستگارانند.
براي پيروان (و شيعيان) علامت و نشانه هائي در اخبار و روايات ذکر شده، از جمله در مجلد 15 بحار ص 141 (5) از امام ششم عليه السلام روايت شده که فرمود: پيروان ما را مواقع نماز آزمايش کنيد که چگونه آنان را مراقب و محافظند، و چگونه اسرار ما را پيش دشمنانمان حفظ مي کنند، و چگونه نسبت به اموالشان با برادران ديني خود مواسات دارند». باز هم در همان مجلد (6) ص 146- از امام ششم عليه السلام روايت شده که فرمود: «- شايسته است کسي که ادعا مي کند که من شيعه هستم دليل و برهان گويا بر صدق ادعاي دروني خود بياوريد (تا صدق گفتارش معلوم گردد) راوي گفت مقصود از اين برهان ظاهر و آشکار چيست؟ حضرت فرمود: مقصود و منظور آنست که حلال خدا را حلال و حرام خدا را حرام داند (و بدان عمل کند) و اعمال ظاهر او مصدق باطنش باشد».
تنبيه: محبت و دوستي غير از شيعه بودن است. در مجلد 15 بحار ص 143 (7) روايتي نقل شده و ما خلاصه آن را در اينجا مي آوريم تا معلوم شود فرق است بين محبت و دوستي اهل بيت عليهم السلام با شيعه بودن يعني پيرو آنان بودن، در زمان ولايتعهدي ظاهري حضرت رضا عليه السلام چند نفر آمدند شرفياب حضور آن بزرگوار شوند، بحاجب و دربان منزل گفتند به حضرت عرض کنيد که ما گروهي از شيعيان هستيم و مي خواهيم خدمت شما برسيم، حضرت اجازه نداد تا چند روزي، تا آنکه با اظهار تضرع و زاري اجازه گرفتند، و چون خدمت حضرت رسيدند سبب منع ورودشان را پرسيدند؟ حضرت فرمود: «براي آنکه شما در گفتارتان صادق نبوديد و ادعاي شيعه بودن مي نموديد، در صورتي که شما از محبان و دوستان ما هستيد نه از شيعيان ما».
بايد دانست که محبت نسبت به اهل بيت رسول خدا (ص) باعث نجات و رستگاري خواهد شد، ولي پس از برطرف شدن آثار معصيت و پاک شدن شخص از پليدي ها به وسيله ي توبه، ويا گرفتاري و عذاب که گاه صورت مي گيرد.
در مجلد 15 بحار صفحه 143 (8) روايتي از حضرت فاطمه زهراء سلام الله عليها نقل شده که در آخر آن مي فرمايد: «کساني که مخالفت اوامر و نواهي ما را کنند از شيعيان ما نيستند، ولي با اين حال عاقبت و سرانجام به دخول بهشت موفق مي شوند، أما پس از پاک شدن از گناهانشان به وسيله مصائب و گرفتاري در عالم دنيا، و يا مبتلا شدن به انواع شدائد و سختي در عرصات قيامت، و يا معذب بودن در طبقه ي بالاي جهنم به عذاب آن تا آنکه به واسطه محبتشان نسبت به ما آنان را از جهنم نجاتشان داده و به حضور خودمان انتقالشان دهيم.
و نيز در مجلد 1 بحار صفحه 135 (9) از ابن عمر نقل شده که گويد: «من در باره علي بن ابي طالب از پيغمبر سؤال کردم ؟ حضرت به خشم آمد و بياناتي فرمود: تا آنکه گفت «آگاه باش کسي که با محبت و علاقمندي آل محمد از دنيا برود من عهده دار بهشت اويم»، و سه مرتبه آن را تکرار کرد.
و أيضا در مجلد 15 بحار باب «الصفح عن الشيعة» (10) از امام سجاد عليه السلام روايت شده که فرمود: «ما به پيغمبرمان پناهنده هستيم و شيعيان ما هم به ما».

پي نوشت :

1. 8 بحار جديد ص 16 باب «صفة الحوص و ساقيه» و روايت فوق در همان صفحه است و از تفسير مجمع البيان نقل شده است.
2. در وصاياي پيغمبر اکرم به امام در شرح «و وصيي و وارثي» به بعضي از آن اشاره شد.
3. 68 جديد ص 137 نقل از بشارة المصطفي.
4. 68 جديد ص 7 نقل از امالي صدوق. و در اين باره روايات ديگري هم هست.
5. 68 جديد ص 149 نقل از قرب الاسناد حميري قمي.
6. 68 جديد ص 164 نقل از غيبت نعماني. و اخبار و روايات زيادي در اخلاق و صفات شيعه و اينکه آنان چه اشخاصي هستند در کتب احاديث آمده است، در مجلد 68 بحار هم بابي بنام باب (صفات الشيعه) ذکر شده که در آن روايات متعددي نقل شده است.
7. 68 جديد ص 155 نقل از تفسير منسوب به امام عسکري (ع). و در ص 164 از کتاب سرائر ابن ادريس حلي متوفاي 598 ه. ق روايتي از امام ششم عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «از شيعيان ما نيست کسي که به زبان اظهار کند ولي از اعمال و رفتار ما پيروي نکند بلکه شيعيان ما کساني هستند که زبان و دلشان يکي است، و از دستورات و اعمال و رفتار ما پيروي مي کنند، اين گروه شيعيان ما هستند.
8. 68 جديد ص 157 نقل از تفسير منسوب به امام حسن عسکري (ع). البته اولياي خدا و ائمه اطهار بيشتر مشخصات شيعيان را در اطاعت خدا و پيغمبر و صفات پسنديده و اعمال نيک مي دانند.
9. 68 جديد ص 124 نقل از بشارة المصطفي لشيعة المرتضي.
10. 68 جديد ص 127 نقل از بشارة المصطفي.

منبع: كتاب شرحي بر دعاي ندبه